Εθνικός και Κοινωνικός Διάλογος για την Παιδεία. Συζήτηση επί του συνόλου των προτάσεων και του χρονοδιαγράμματος για την υλοποίησή τους
24 Μαϊου 2016
Η κυρία Χρυσούλα Κατσαβριά - Σιωροπούλου, βουλευτής Καρδίτσας του ΣΥΡΙΖΑ, τοποθετήθηκε στην Διαρκή Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων υπό την προεδρία του κ. Κωνσταντίνου Γαβρόγλου, με θέμα ημερήσιας διάταξης: "Εθνικός και Κοινωνικός Διάλογος για την Παιδεία. Συζήτηση επί του συνόλου των προτάσεων και του χρονοδιαγράμματος για την υλοποίησή τους (άρθρο 36 παρ. 5 του Κανονισμού της Βουλής)."
Ξεκινώ, με την τοποθέτησή μου, σχετικά με την αποχώρηση της Ν.Δ. από το δημόσιο διάλογο. Η Ν.Δ., μόλις προχτές, κατάλαβε ότι η χώρα αλλάζει σελίδα. Τα σημερινά, μάλιστα, μηνύματα, από τις Βρυξέλλες, της προκαλούν πολιτική κατάθλιψη. Συνειδητοποιούν, πλέον, ότι το όνειρο της σύντομης επιστροφής στην εξουσία απομακρύνεται και μετατίθεται, στο απώτερο μέλλον. Αυτό, όμως, που πραγματικά ενδιαφέρει την Αξιωματική Αντιπολίτευση, είναι να εμπεδώσει και να επεκτείνει τις νεοφιλελεύθερες αντιλήψεις, στο χώρο της Παιδείας. Να τη μετατρέψει, αμετάκλητα, σε ένα αγοραίο προϊόν, προσβάσιμο στους έχοντες και κατέχοντες.
Είναι η αποχώρηση της από τον Εθνικό και Κοινωνικό Διάλογο προσχηματική και όχι ο ίδιος ο Διάλογος. Στην πραγματικότητα, ποτέ δεν συμφιλιώθηκε ούτε με την αξία του λόγου ούτε με την αξία του διαλόγου. Η κοινωνία και η εκπαιδευτική κοινότητα έχει γευτεί, κατά καιρούς, τους πικρούς καρπούς του αυταρχισμού και των νεοφιλελεύθερων εμμονών της Ν.Δ., καθώς και όσων προσπάθησαν να την αντιγράψουν. Η στάση τους μας επιφορτίζει, με το καθήκον, όχι μόνο να συνεχίσουμε το Διάλογο, αλλά και να τον διευρύνουμε, αξιόπιστα, με τους φορείς της Εκπαίδευσης, καθώς αυτοί είναι ο μόνος έγκυρος συνομιλητής, που έχει και το εύλογο συμφέρον από προοδευτικές μεταρρυθμίσεις.
Είναι χρήσιμο, κύριε Υπουργέ, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, να γνωρίζει κανείς το πολιτικό, το οικονομικό, το κοινωνικό και το επιστημονικό τεχνολογικό περιβάλλον, όταν πρόκειται να αναλύσει την πραγματικότητα και να πάρει σημαντικές αποφάσεις, εν προκειμένω, για την Παιδεία και τη δημόσια Εκπαίδευση. Ασφαλώς, ούτε η ανάλυση ούτε οι αποφάσεις είναι ιδεολογικά και πολιτικά ουδέτερες. Αντίθετα, είναι χρωματισμένες και κουβαλούν έντονο κοινωνικό και πολιτικό φορτίο, καθώς τα υποκείμενα της εκπαίδευσης - μαθητές, γονείς, εκπαιδευτικοί και Πολιτεία - αποτελούν καθρέφτη της κοινωνίας και ταυτόχρονα, αναπόσπαστο κομμάτι της, με όλα τα χαρακτηριστικά των αντιθέσεων, των αντιφάσεων, των αδυναμιών, αλλά και των αρετών, των διαχρονικών αξιών και των πλεονεκτημάτων της.
Κατά συνέπεια, οφείλουμε να κάνουμε ορισμένες παραδοχές.
-
Παραδοχή 1η: Η οικονομία και η κοινωνία βρίσκονται, σήμερα, σε κρίση και βασανίζονται από την απουσία προοπτικών.
-
Παραδοχή 2η: Η Παιδεία συμπιέζεται από την κρίση και ασφυκτιά από την έλλειψη προσανατολισμού.
-
Παραδοχή 3η: Η εκπαίδευση αποτελεί τον αναγκαίο όρο για την έξοδο από την κρίση, την ανάκαμψη και την ανάπτυξη.
-
Παραδοχή 4η: Ο ευρύτερος χώρος της Παιδείας δικαιούται να έχει πλήρη οικονομική υποστήριξη και αυτός είναι ο ικανός όρος.
-
Παραδοχή 5η: Η νέα γενιά, ως ο αυτονόητος φορέας του μέλλοντος, είναι το κέντρο, στο οποίο οφείλουν η κοινωνία και Πολιτεία να κατευθύνουν το ενδιαφέρον, τις πρωτοβουλίες, τους αναγκαίους πόρους και τις πολιτικές τους.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, στο ερώτημα, γιατί διεξάγεται ο Εθνικός και Κοινωνικός Διάλογος, μια είναι η σωστή απάντηση: Διεξάγεται, γιατί σε μια χώρα και μια κοινωνία, που αλλάζει, μέσα σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο κόσμο, αλλάζουν και οι όροι της Εκπαίδευσης και γιατί οι απαραίτητες αλλαγές στην Εκπαίδευση, συνιστούν την απαραίτητη προϋπόθεση για την επιβίωση και την προκοπή της πατρίδας και της κοινωνίας. Με αυτή την έννοια, ο Διάλογος πρέπει να είναι διαρκής, ανοιχτός και δημοκρατικός, με στόχο την επιδίωξη της ευρύτερης δυνατής σύνθεσης, μέσα από την αξιοποίηση των σύγχρονων επιστημονικών και παιδαγωγικών δεδομένων και μεθόδων.
Εάν κάτι μπορεί να μας διδάξει το παρελθόν, είναι ότι ο ερασιτεχνισμός και η αποσπασματικότητα των επιλογών, οι προσωπικές στρατηγικές και το φαινόμενο κάθε Υπουργός να προωθεί και μια μεταρρύθμιση, ακόμα και στο πλαίσιο της ίδιας Κυβέρνησης, ταλαιπωρεί την εκπαιδευτική κοινότητα, αφυδατώνει την κοινωνία και περιορίζει τις οικονομικές δυνατότητες της χώρας. Επίσης, η πολιτική υστεροβουλία, οι ιδεολογικές έμμονες και η υιοθέτηση συντεχνιακών αιτημάτων και αντιλήψεων έχει υπονομεύσει τις, κατά καιρούς, απόπειρες διαλόγου, στον ευαίσθητο χώρο της Παιδείας.
Θέλω να εκφράσω την ικανοποίησή μου από τη μέχρι σήμερα πορεία του Διαλόγου για την Παιδεία και να επισημάνω την επάρκεια, με την οποία έχουν διατυπωθεί τα προσωρινά συμπεράσματα, τα οποία συζητούμε. Η συνοπτική περιγραφή της πρότασης, η τεκμηρίωσή της, οι προϋποθέσεις επιτυχίας υλοποίησης και η προτεραιότητα - χρονοδιάγραμμα αποτυπώνουν, με σαφήνεια, το δέον γενέσθαι.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, η αναμόρφωση και η απλοποίηση της εκπαιδευτικής νομοθεσίας συμβάλλει στον καθορισμό των ορίων, μέσα στα οποία οι εκπαιδευτικοί ασκούν τα καθήκοντά τους.
Η γενίκευση του Ολοήμερου Σχολείου, ενός σχολείου ποιότητας και ισότητας, με αυτονομία και ευέλικτο πρόγραμμα, που θα καλύπτει το σύνολο αναγκών ανάπτυξης του παιδιού, η ανάκτηση του παιδευτικού ρόλου του λυκείου, ο περιορισμός της παραπαιδείας, η διαμόρφωση ενός τρόπου εισαγωγής στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα, ο ανασχεδιασμός της τεχνικής εκπαίδευσης, η αντιμετώπιση των προβλημάτων της μειονοτικής εκπαίδευσης, η στήριξη των πειραματικών σχολείων, η έμφαση στο ρόλο του εκπαιδευτικού, με την υιοθέτηση τρόπων ενίσχυσής του, ο δημοκρατικός τρόπος λειτουργίας των σχολείων, με την ενίσχυση των συλλογικών διαδικασιών των διδασκόντων, η εισαγωγή της αυτοαξιολόγησης των σχολικών μονάδων, της σύνθετης και ποιοτικής αξιολόγησης μαθητών και εκπαιδευτικών, ο αναπροσανατολισμός των σχολικών εγχειριδίων, με κατεύθυνση τη μείωση της περιττής ύλης, η νέα προσέγγιση των νέων τεχνολογιών, της καλλιτεχνικής παιδείας και των ξένων γλωσσών, που θα οδηγεί και σε κρατικό πιστοποιητικό γλωσσομάθειας, ο ανασχεδιασμός της ειδικής αγωγής και των ΚΕ.Δ.Δ.Υ., η πλήρης αναβάθμιση, σε όλες τις βαθμίδες Εκπαίδευσης, της συμβουλευτικής και του σχολικού επαγγελματικού προσανατολισμού και η ενίσχυση και λειτουργία των σχολικών βιβλιοθηκών και η δημιουργία δικτύου ψηφιακών βιβλιοθηκών αποτελούν τους φιλόδοξους στόχους του Εθνικού και Κοινωνικού Διαλόγου.