Αξιοποίηση υδάτινων πόρων των λιμνών Πλαστήρα και Σμοκόβου
22 Ιουνίου 2015
Τα πρακτικά της συνεδρίασης της Επίκαιρης Ερώτησης που κατέθεσε η κ. Χρυσούλα Κατσαβριά – Σιωροπούλου, βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ Ν. Καρδίτσας προς τον Υπουργό Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας με θέμα: "Αξιοποίηση υδάτινων πόρων των λιμνών Πλαστήρα και Σμοκόβου"
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Δέσποινα Χαραλαμπίδου): Προχωρούμε τώρα στη συζήτηση της με αριθμό 355/16-6-2015 επίκαιρης ερώτησης της Βουλευτού Καρδίτσας του Συνασπισμού Ριζοσπαστικής Αριστεράς κ. Χρυσούλας Κατσαβριά-Σιωροπούλου προς τους Υπουργούς Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού, σχετικά με την αξιοποίηση των υδάτινων πόρων των λιμνών Πλαστήρα και Σμοκόβου.
Θα απαντήσει ο Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού κ. Χρήστος Σπίρτζης.
Λέω προς όλες τις πλευρές, δηλαδή και προς τους Βουλευτές και προς τους Υπουργούς, να τηρήσουμε το χρόνο, για να μην καθυστερούμε και τους συναδέλφους μας.
Κυρία Κατσαβριά, έχετε το λόγο. Θα δείξουμε, βεβαίως, μία ανοχή.
ΧΡΥΣΟΥΛΑ ΚΑΤΣΑΒΡΙΑ-ΣΙΩΡΟΠΟΥΛΟΥ: Ευχαριστώ, κυρία Πρόεδρε.
Κύριε Υπουργέ, σας υποβάλλω αυτή την ερώτηση, καθώς στην περιοχή της Καρδίτσας, όπως και σε άλλες περιοχές, η μη ορθή διαχείριση και χρήση των υδάτινων πόρων έχει δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα τόσο στο περιβάλλον όσο και στην άρδευση.
Θα ήθελα να επιστήσω την προσοχή σας στο παρακάτω πρόβλημα. Ενώ η πολιτεία έχει δημιουργήσει δύο ταμιευτήρες, του Σμοκόβου και του Ταυρωπού, οι οποίοι μπορούν να ικανοποιήσουν την άρδευση στο μεγαλύτερο μέρος του Νομού Καρδίτσας, δυστυχώς λόγω της μη ολοκληρωμένης και της μη σωστής διόρθωσης και επισκευής των παλαιών έργων, αλλά και της συνέχισης του παλαιού τρόπου άρδευσης των καλλιεργειών έχουμε μεγάλες απώλειες σε νερό, κατασπατάληση στην άρδευση και το κυριότερο, άλλοι αγρότες να πληρώνουν ακριβά και άλλοι φθηνά το νερό που καταναλώνουν.
Συνέπεια όλων αυτών είναι να συγκρούονται οι αγρότες μεταξύ τους, λόγω της άνισης μεταχείρισης, αλλά και της ανεπάρκειας νερού για το πότισμα.
Επιβάλλεται, λοιπόν, αρχικά να εξεταστεί εάν ο τρόπος διαχείρισης των έργων από τους οργανισμούς εγγείων βελτιώσεων, που είναι διαφορετικοί σε κάθε περιοχή, δημιουργεί αυτή τη διαφορετική κοστολόγηση του νερού.
Επίσης, για να εξοικονομηθούν ποσότητες νερού και να μην γίνεται κατασπατάληση, οι αγρότες πρέπει να υιοθετήσουν σύγχρονες τεχνικές άρδευσης, εγκαταλείποντας τις παλιές υδατοβόρες μεθόδους και τεχνικές.
Στην οικονομική κρίση που διανύουμε, βέβαια, για να συμβεί αυτό, θα πρέπει οι αγρότες να βοηθηθούν οικονομικά και να έχουν δυνατότητα πρόσβασης στις διάφορες μορφές επιδότησης από τα προγράμματα, χωρίς την πολλή γραφειοκρατία και τις απαιτήσεις που τους αποθαρρύνουν.
Με βάση τα παραπάνω σας έχουμε κάνει σαφή και συγκεκριμένα ερωτήματα που αφορούν:
Πρώτον, τη δημιουργία φορέα διαχείρισης που να μπορεί να εκτιμήσει τις ανάγκες σε νερό των καλλιεργειών και των άλλων χρήσεων της περιοχής, να ελέγχει και να επιβάλλει την ορθολογική χρήση και τη δίκαιη κατανομή του νερού, την προστασία του περιβάλλοντος και να συμβάλλει στην ανάπτυξη της περιοχής και στην ενδυνάμωση του εισοδήματος των κατοίκων της.
Δεύτερον, την κατασκευή και επέκταση κλειστών δικτύων μεταφοράς νερού τόσο στη λίμνη Σμοκόβου όσο και στη λίμνη Πλαστήρα.
Τρίτον, την οικονομική ενίσχυση και την αντικατάσταση των παλαιών συστημάτων άρδευσης με νέα συστήματα εξοικονόμησης νερού, στάγδην άρδευση.
Τέταρτον, την αποκατάσταση των αδικιών που αφορούν την πρόσβαση στο κοινωνικό αγαθό που λέγεται νερό και τη μείωση της ψαλίδας του κόστους ανάμεσα στους παραγωγούς της ίδιας περιοχής που εξυπηρετούνται από το δίκτυο ή τις κρατικές γεωτρήσεις.
Σας ευχαριστώ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Δέσποινα Χαραλαμπίδου): Ευχαριστούμε την κ. Κατσαβριά.
Το λόγο έχει ο κύριος Υπουργός.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΠΙΡΤΖΗΣ (Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού): Αγαπητή κυρία Βουλευτή, συμμερίζομαι την αγωνία που εκφράζετε και για την περιοχή και γενικότερα για τον υδάτινο πλούτο της χώρας και τον τρόπο που τον διαχειριζόμαστε. Δυστυχώς, σήμερα υπάρχει και σ’ αυτόν τον τομέα ένα διοικητικό χάος.
Συγκεκριμένα, ως προς την πρώτη ερώτηση που κάνετε, να ιδρυθεί ένας φορέας διαχείρισης ανά λεκάνη απορροής, θα ήθελα να σας πω ότι αυτό σχετίζεται με τις αρμοδιότητες της Γενικής Γραμματείας Υδάτων του Υπουργείου Παραγωγικής Ανασυγκρότησης.
Επομένως, θα πρέπει να γίνει μία συνεννόηση. Απ’ ό,τι γνωρίζω, όμως, για να προχωρήσουμε σε αυτό, θα πρέπει να ολοκληρωθούν οι μελέτες που έχουν δοθεί και δόθηκαν πριν από λίγους μήνες συνολικά για τις λεκάνες διαχείρισης, τα υδατικά διαμερίσματα κ.λπ.
Ως προς τη δεύτερη ερώτηση, θα ήθελα να σας πω ότι για τα αρδευτικά δίκτυα Σμοκόβου το έργο είναι προϋπολογισμού 100.000.000.
Η μελέτη χρήζει επικαιροποίησης και σε αυτό μπορούμε να δεσμευτούμε ότι θα την προχωρήσουμε. Για να υλοποιηθεί το έργο, όμως, πρέπει να ενταχθεί στο επιχειρησιακό πρόγραμμα «Αγροτική Ανάπτυξη 2014-2020».
Έχω επικοινωνήσει ήδη με τον αρμόδιο αναπληρωτή Υπουργό, οπότε να πιέσετε και εσείς και οι φορείς στο τελικό σχέδιο να ενταχθεί και από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και στη συνέχεια το Υποδομών θα το υλοποιήσει.
Απλώς, όπως βλέπετε, εμπλέκονται πάρα πολλοί φορείς από διαφορετικά Υπουργεία, για τη συνολική διαχείριση. Και δεν είναι μόνο για τα αρδευτικά έργα ή τα άλλα, που μπορεί να τα κάνει το πρώην Γεωργίας ή το Δημοσίων Έργων, να εμπλακεί και το Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, η Γενική Γραμματεία Υδάτων. Αυτό γίνεται σε όλα. Γίνεται και στις φυσικές καταστροφές και στην αποκατάστασή τους, γίνεται και στη διαχείριση των υδάτων όπου έχουμε φράγματα, γίνεται παντού. Επομένως, αυτό που έχουμε ευθύνη -και είναι και δέσμευση- είναι ότι θα προχωρήσουμε σε ένα άλλο σύστημα συνολικής διαχείρισης του υδάτινου πλούτου της χώρας, για να απλοποιηθεί κι όλο αυτό το σύστημα που έχουμε σήμερα.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Δέσποινα Χαραλαμπίδου): Ευχαριστούμε τον κύριο Υπουργό.
Το λόγο έχει η κυρία συνάδελφος.
ΧΡΥΣΟΥΛΑ ΚΑΤΣΑΒΡΙΑ - ΣΙΩΡΟΠΟΥΛΟΥ: Σας ευχαριστώ, κύριε Υπουργέ, για την απάντησή σας. Γνωρίζω ότι το θέμα είναι πολύ σύνθετο και αφορά περισσότερα του ενός Υπουργεία, αλλά είναι ένα ζήτημα πάρα πολύ σημαντικό που απασχολεί για χρόνια την περιοχή και γι’ αυτό θα πρέπει να σκύψουμε όλοι μαζί να το δούμε και να δούμε πώς μπορούμε να επιλύσουμε όλα αυτά τα σύνθετα προβλήματα.
Περιμένουμε, λοιπόν, να δοθεί λύση που θα ικανοποιεί και θα επιλύει το πρόβλημα των φορέων διαχείρισης που δεν είναι μόνο τοπικό της Καρδίτσας, αλλά αφορά όλη την επικράτεια. Επιμένουμε, όμως σε αυτό, διότι οι φορείς διαχείρισης θα μπορούν να εκτιμήσουν τις απαιτήσεις των καλλιεργειών σε νερό, να προβούν στην επαρκή παροχέτευση νερού, χωρίς σπατάλες και σε ενιαία τιμολόγηση, να ελέγχουν την τήρηση των υποχρεώσεων των εξυπηρετούμενων χρηστών, καθώς και στην ορθή λειτουργία και συντήρηση των δικτύων.
Όσον αφορά το κλειστό δίκτυο της Λίμνης Σμοκόβου, τα έργα του οποίου έχουν σταματήσει εδώ και καιρό, θα πρέπει άμεσα το Υπουργείο να μεριμνήσει για τη συνέχιση και την ολοκλήρωσή τους και εδώ θα πρέπει να σας πω ότι η αρχική μελέτη έχει αναθεωρηθεί και επικαιροποιηθεί και είναι κατατεθειμένη στο αρμόδιο Υπουργείο…
ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΠΙΡΤΖΗΣ (Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού): Σε εμάς όχι.
ΧΡΥΣΟΥΛΑ ΚΑΤΣΑΒΡΙΑ-ΣΙΩΡΟΠΟΥΛΟΥ: Θα το δούμε αυτό, μπορώ να σας φέρω και συγκεκριμένα στοιχεία.
Το κόστος της είναι σημαντικά μικρότερο από το αρχικό προϋπολογισθέν ποσό και όχι πολύ μεγάλο, σε σχέση με τα οφέλη που θα αποκομισθούν για την περιοχή. Είναι εξίσου σημαντικό και το θέμα της κατασκευής του κλειστού δικτύου για τη Λίμνη Πλαστήρα-Ταυρωπού, της οποίας το δίκτυο είναι ανοικτό και εκτείνεται σε μία απόσταση με τάφρους και διώρυγες 850 χιλιομέτρων. Πολύ συχνά, κύριε Υπουργέ, σπάνε οι διώρυγες, προκαλώντας μεγάλες ζημιές στις καλλιέργειες, χάνεται πολύτιμο νερό και το κόστος συντήρησης είναι πολύ μεγάλο.
Με βάση τα παραπάνω, είναι αναγκαίο να επιταχυνθούν αυτές οι διαδικασίες, γιατί θα έχουμε και τη φετινή χρονιά προστριβές μεταξύ των αγροτών για το θέμα του νερού στην περιοχή.
Αναφορικά με τη χρηματοδότηση πολύ στοχευμένων αναπτυξιακών προγραμμάτων, οι αγρότες απαιτούν λιγότερη γραφειοκρατία, ώστε σε μικρού κόστους επενδύσεις να επιδοτούνται άμεσα και να μη χρειάζεται να καταθέτουν ολόκληρες μελέτες που κοστίζουν και σε χρόνο και σε χρήμα. Συγκεκριμένα, αναφέρομαι στη δυνατότητα αντικατάστασης των παλιών συστημάτων άρδευσης με συστήματα εξοικονόμησης νερού. Η άρδευση με σταγόνα είναι μία στοχευμένη παρέμβαση που θα συμβάλλει στην εξοικονόμηση της ποσότητας νερού έως και 40%, θα μειώσει τις εισροές, κάνοντας στοχευμένη λίπανση και θα αυξήσει την παραγωγή περισσότερο από 20%. Υπάρχουν μελέτες, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό γι’ αυτό το θέμα. Με τον τρόπο αυτό μειώνουμε το κόστος ενέργειας για την άρδευση και ταυτόχρονα αυξάνουμε κατά πολύ τις αρδευόμενες εκτάσεις.
Κύριε Υπουργέ, είμαι βέβαιη ότι θα εξετάσετε με ευαισθησία ένα μείζον πρόβλημα που απασχολεί χρόνια τον αγροτικό κόσμο και θα μεριμνήσετε ώστε θα δοθεί άμεσα ουσιαστική λύση στη βιώσιμη διαχείριση των υδάτινων πόρων και στα θέματα διοίκησης, λειτουργίας και συντήρησης των δικτύων άρδευσης.
Ευχαριστώ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Δέσποινα Χαραλαμπίδου): Ευχαριστούμε την κυρία συνάδελφο, που ήταν και στο χρόνο της άψογη.
Ο κύριος Υπουργός έχει το λόγο.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΠΙΡΤΖΗΣ (Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού): Εγώ εύχομαι να έχει γίνει επικαιροποίηση της μελέτης από κάποιον άλλο φορέα. Να καταθέσω ότι από τις Υπηρεσίες του Υπουργείου με έγγραφο στις 18/6 μου αναφέρουν ότι η μελέτη χρήζει επικαιροποίησης, αλλά μέχρι σήμερα δεν έχουν βρεθεί τα αντίστοιχα κονδύλια για την υλοποίηση. Σας το δίνω να το έχετε.
(Στο σημείο αυτό ο Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού κ. Χρήστος Σπίρτζης καταθέτει για τα Πρακτικά το προαναφερθέν έγγραφο, το οποίο βρίσκεται στο αρχείο του Τμήματος Γραμματείας της Διεύθυνσης Στενογραφίας και Πρακτικών της Βουλής)
Προφανώς, συμφωνώ με όλα τα υπόλοιπα που είπατε, αλλά από αυτά τα περισσότερα αφορούν το Υπουργείο Παραγωγικής Ανασυγκρότησης και πιο συγκεκριμένα το κομμάτι εκείνο που έχει να κάνει με τη γεωργία, όπως και με τη Γενική Γραμματεία Διαχείρισης Υδάτων.
Εμείς εμπλεκόμαστε στην κατασκευή των έργων και δεσμευόμαστε ότι -και σε συνεννόηση με τους συναρμόδιους Υπουργούς- θα σκύψουμε πάνω από το συγκεκριμένο θέμα.