ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Σπυρίδων Λυκούδης): Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, ακολουθεί η πρώτη με αριθμό 1126/12-7-2016 επίκαιρη ερώτηση πρώτου κύκλου της Βουλευτού Καρδίτσας του Συνασπισμού Ριζοσπαστικής Αριστεράς κ. Χρυσούλας Κατσαβριά-Σιωροπούλου προς τον Υπουργό Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, σχετικά με τις διαδικασίες μετεγκατάστασης της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος (Ε.Β.Ε.).

​

Θα απαντήσει ο Υφυπουργός κ. Θεοδόσης Πελεγρίνης.

​

Κυρία συνάδελφε, έχετε τον λόγο για δύο λεπτά.

​

ΧΡΥΣΟΥΛΑ ΚΑΤΣΑΒΡΙΑ-ΣΩΤΗΡΟΠΟΥΛΟΥ: Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.

​

Κύριε Υπουργέ, οι βιβλιοθήκες αποτελούν συστατικό κύτταρο της κοινωνίας, της ελευθερίας, της γνώσης και, επομένως, της δημοκρατίας. Η Εθνική Βιβλιοθήκη δε, είναι ο φύλακας της εθνικής μας μνήμης.

​

Τον Οκτώβριο του 2016, όπως έχει ήδη ανακοινωθεί, θα γίνει παράδοση στο ελληνικό Δημόσιο του Κέντρου Πολιτισμού «Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος». Σ’ αυτές τις νέες υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις προορίζεται να εγκατασταθεί και να λειτουργήσει η Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδας. Αυτή η μετεγκατάσταση σηματοδοτεί μία νέα εποχή στην αναβάθμιση των υπηρεσιών της στους πολίτες, αλλά και στον καθοριστικό ρόλο που μπορεί να παίξει η Εθνική Βιβλιοθήκη στην ανάπτυξη ενός εθνικού δικτύου βιβλιοθηκών.

​

Με την κατασκευή και τον πλήρη εξοπλισμό των νέων εγκαταστάσεων στο Δέλτα Φαλήρου, της παρέχεται η δυνατότητα στο πλαίσιο του δημόσιου χαρακτήρα της να αναπτύξει τους σκοπούς της, να γίνει ο συντονιστής των βιβλιοθηκών της χώρας και να συνεισφέρει αποφασιστικά στην εκπαίδευση, τον πολιτισμό, την έρευνα και την καινοτομία. Παράλληλα, όμως, θέτει και ουσιαστικές υποχρεώσεις στην πολιτεία, απαραίτητες για τη βιωσιμότητα και την εύρυθμη και αποτελεσματική λειτουργία της.

​

Όπως έχει ανακοινωθεί, είναι ήδη εξασφαλισμένο το ποσό των 8 εκατομμυρίων ευρώ, το οποίο καλύπτει τις υποχρεώσεις της Εθνικής Βιβλιοθήκης για τις υπηρεσίες που θα της παρέχει το Κέντρο Πολιτισμού και που αφορούν κυρίως στην ολοκλήρωση των διαδικασιών μετεγκατάστασης και στη συντήρηση των εγκαταστάσεων του Κέντρου για το 2017.

​

Είναι αλήθεια ότι πολύ πριν την οικονομική κρίση και για πολλές δεκαετίες, ο ρόλος των βιβλιοθηκών είχε παραμεληθεί από την πολιτεία με την απαξίωση της προσφοράς και της σημασίας τους, με την υποστελέχωση, την υποχρηματοδότηση, την έλλειψη οράματος εθνικής πολιτικής και σχεδιασμού για τις βιβλιοθήκες.

​

Με δεδομένη τη μέχρι τώρα εγκατάλειψη και αδιαφορία της πολιτείας προς την Εθνική Βιβλιοθήκη, σας υποβάλλω, κύριε Υπουργέ, αυτήν την ερώτηση και αυτό γιατί δεν έχει ανακοινωθεί το πώς θα διασφαλιστεί το υπόλοιπο του προϋπολογισμού της Εθνικής Βιβλιοθήκης, το οποίο αφορά την κάλυψη των κύριων υπηρεσιών της ως Εθνικής Βιβλιοθήκης και οι οποίες στοχεύουν στην καταγραφή και διαφύλαξη της ελληνικής σκέψης και ιστορίας, καθώς επίσης και στη δυνατότητα πρόσβασης κάθε πολίτη σ’ αυτές.

​

Σας ερωτώ, λοιπόν, κύριε Υπουργέ –και παρακαλώ να με ενημερώσετε σχετικά- ποιες διαδικασίες έχουν γίνει από το Υπουργείο Παιδείας προς αυτήν την κατεύθυνση και σε ποιο σημείο βρίσκονται.

​

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Σπυρίδων Λυκούδης): Ευχαριστώ, κυρία συνάδελφε.

​

Ορίστε, κύριε Υπουργέ, έχετε τον λόγο.

​

ΘΕΟΔΟΣΙΟΣ ΠΕΛΕΓΡΙΝΗΣ (Υφυπουργός Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων): Ευχαριστώ πολύ, αξιότιμη Βουλευτά, για την ερώτηση.

​

Πρέπει να σας πω ότι το Υπουργείο Παιδείας ειδικά για τις δημόσιες βιβλιοθήκες –γιατί αυτές είναι στην αρμοδιότητά του- έχει απαρχής δείξει ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Δύο ειδικοί επιστήμονες εδώ και δέκα μήνες εργάζονται πυρετωδώς όχι μόνο για τη μετεγκατάσταση, αλλά και για την οργάνωση όλων των δημόσιων βιβλιοθηκών.

​

Όπως σωστά είπατε, η Εθνική Βιβλιοθήκη η οποία οφείλει να διαδραματίζει έναν εθνικό κυρίαρχο ρόλο στην κοινωνία μας, εδώ και αρκετά χρόνια έχει περιέλθει σε μία κατάσταση εγκατάλειψης, έτσι που να μην υπάρχει η συνεργασία που θα έπρεπε να υπάρχει με άλλες εθνικές βιβλιοθήκες άλλων χωρών, αλλά και να μην εκπληρώνει στοιχειωδώς τις υποχρεώσεις της.

​

Μόλις φέτος μπορέσαμε να δώσουμε στην Εθνική Βιβλιοθήκη –και αυτό αναγνωρίζεται και από το Διευθύνοντα Σύμβουλο και από τον Πρόεδρο- δύο εκατομμύρια ευρώ, ώστε να μπορούν να διαχειριστούν τις τρέχουσες υποθέσεις. Η φράση που χρησιμοποίησαν είναι «Σας είμαστε ευγνώμονες», διότι σε μία τελείως νεκρή εποχή εδώ και χρόνια κατορθώσαμε να ενισχύσουμε το έργο της.

​

Το δεύτερο που ήθελα να πω, επειδή μιλήσατε για υποστελέχωση, είναι ότι πράγματι υπάρχει υποστελέχωση, αλλά κατορθώσαμε να επισπεύσουμε τις διαδικασίες και τριάντα εννέα επιστήμονες να διοριστούν και να ενταχθούν στο προσωπικό της Εθνικής Βιβλιοθήκης.

​

Όπως σωστά είπατε, εγκρίθηκαν 8 εκατομμύρια ευρώ για τη μετεγκατάσταση της Βιβλιοθήκης από την Πανεπιστημίου στην Καλλιθέα στο «Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος». Πέρα, όμως, απ’ αυτά τα χρήματα, από τον Οκτώβριο έως τον Δεκέμβριο οι ανάγκες που υπάρχουν θα καλυφθούν με το ποσό του 1.600.000 ευρώ.

 

Η μετεγκατάσταση θα ξεκινήσει από τον Οκτώβριο. Επρόκειτο να αρχίσει από τον Ιούνιο που πέρασε, αλλά λόγω καθυστέρησης που υπήρξε από την πλευρά του Ιδρύματος του Διοικητικού Συμβουλίου, θα αρχίσει από τον Οκτώβριο.

​

Είχα επισκεφθεί τον Πρωθυπουργό, στον οποίο ανέλυσα όλο το πρόγραμμα και τη διαδικασία που πρόκειται να ακολουθήσει, και το αποτέλεσμα ήταν η έγκριση αυτών των εκατομμυρίων, που είπατε και η ίδια η επίσκεψη του Πρωθυπουργού στον χώρο εκεί, για να διαπιστώσει τις ανάγκες και τον τρόπο με τον οποίο θα λειτουργεί η Βιβλιοθήκη.

​

Στη δευτερολογία μου θα ήθελα να σας πω περισσότερα για τον ρόλο που θέλουμε να διαδραματίσει η Εθνική Βιβλιοθήκη σε όλο αυτό το πλέγμα των βιβλιοθηκών.

​

Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.

​

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Σπυρίδων Λυκούδης): Ευχαριστούμε, κύριε Υπουργέ.

​

Κυρία συνάδελφε, έχετε τον λόγο για τρία λεπτά.

​

ΧΡΥΣΟΥΛΑ ΚΑΤΣΑΒΡΙΑ-ΣΙΩΡΟΠΟΥΛΟΥ: Ευχαριστώ, κύριε Υπουργέ, για την ενημέρωση.

​

Είναι γεγονός ότι η οργάνωση και η λειτουργία της Εθνικής Βιβλιοθήκης στις νέες εγκαταστάσεις απαιτούν γενναίες επενδύσεις σε τεχνολογία, κυρίως όμως στη στελέχωση με εξειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό όλων των ειδικοτήτων, που θα της παρέχει τη δυνατότητα να ανταποκριθεί στους σύγχρονους αναβαθμισμένους στόχους της. Αυτό, κύριε Υπουργέ, είναι υποχρέωση της Πολιτείας να το εξασφαλίσει.

​

Με ιδιαίτερη, όμως, χαρά σας ακούσαμε να αναφέρεστε στην ευρύτερη ανάπτυξη και συνεργασία του συνόλου των βιβλιοθηκών της χώρας μας, με κύριο συντονιστή και υποστηρικτή την Εθνική Βιβλιοθήκη, ενέργειες όμως οι οποίες προϋποθέτουν έναν αναβαθμισμένο ρόλο μιας σύγχρονης εθνικής βιβλιοθήκης. Είναι εξαιρετικής σημασίας η δημιουργία ενός εθνικού δικτύου βιβλιοθηκών με την Εθνική Βιβλιοθήκη στο κέντρο του.

​

Η επίτευξη οικονομιών κλίμακας, η διάχυση της γνώσης και της πληροφορίας, η ενθάρρυνση της οριζόντιας συνεργασίας των βιβλιοθηκών και η εισαγωγή καινοτόμων μεθόδων ανάπτυξης υπηρεσιών και προγραμμάτων, τα οποία κάθε βιβλιοθήκη δεν θα μπορούσε να παρακολουθήσει μόνη της, πρέπει να αποτελούν σκοπό.

​

Ο ανασχεδιασμός του τρόπου λειτουργίας των βιβλιοθηκών με τη χρήση των νέων τεχνολογιών και η δημιουργία υποδομών και υπηρεσιών που θα εξασφαλίζουν ίσες ευκαιρίες πρόσβασης στις γνώσεις και στις πληροφορίες στο σύνολο των πολιτών, αποτελούν σπουδαία επένδυση για τη χώρα.

​

Η Εθνική Βιβλιοθήκη, ως ο κορυφαίος δημόσιος φορέας που υπάγεται στο Υπουργείο Παιδείας, μπορεί να παίξει τον ρόλο του συντονιστή-καθοδηγητή, αφού διαθέτει γνώση, τεχνογνωσία, εμπειρία, στρατηγικό σχέδιο, τεράστιο απόθεμα πνευματικών έργων και σύγχρονες ψηφιακές δυνατότητες. Είμαι σίγουρη ότι η μετεγκατάσταση της Εθνικής Βιβλιοθήκης στο Κέντρο Πολιτισμού-Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος θα σηματοδοτήσει τη μετάβαση σε μια νέα εποχή, όχι μόνον για την Εθνική Βιβλιοθήκη, αλλά και για το σύνολο των βιβλιοθηκών στη χώρα μας.

​

Το αυτονόητο δεδομένο, κύριε Υπουργέ, που δεν είναι πάντα αυτονόητο για όλους, είναι ότι οι βιβλιοθήκες δεν είναι απλώς μια αποθήκη γνώσεων και πληροφοριών. Είναι ένας ζωντανός οργανισμός, η λειτουργία του οποίου μπορεί να συμβάλλει καθοριστικά στην εκπαίδευση, τον πολιτισμό, την κοινωνική και την οικονομική ανάπτυξη.

​

Αντιλαμβανόμαστε ότι έχει ξεκινήσει από το Υπουργείο Παιδείας η τεράστια προσπάθεια για την αποκατάσταση της χρόνιας στρέβλωσης στον χώρο των βιβλιοθηκών. Η αναβάθμιση του ρόλου της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδας, η έμπρακτη στήριξή της για την ανάπτυξη και εδραίωσή της με τη μετεγκατάσταση στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, η επανασύσταση του Γενικού Συμβουλίου Βιβλιοθηκών, προσδοκούμε να αποτελέσουν τη στέρεα βάση στη δημιουργία του δικτύου των ελληνικών βιβλιοθηκών, την ανάδειξη των απαραίτητων συνεργασιών και των συνεργιών που θα προκύψουν.

​

Παρά τις οικονομικές συγκυρίες, οι περιφερειακές βιβλιοθήκες, δημόσιες και δημοτικές, με συντονιστή τους την Εθνική Βιβλιοθήκη μάς ενθαρρύνουν να προχωρήσουμε. Οι βιβλιοθήκες και οι άνθρωποί τους επιτελούν τα καθήκοντά τους, πέραν κάθε δυσκολίας που αντιμετωπίζουν.

​

Το Υπουργείο Παιδείας αναμένουμε να συνεχίσει με την ίδια ένταση την προσπάθεια για την εξεύρεση πόρων από τον τακτικό Προϋπολογισμό, για τη συνέχιση της χρηματοδότησης της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδας, για την ολοκλήρωση της στελέχωσης, που είναι ένα πολύ σημαντικό θέμα, κύριε Υπουργέ, της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδας, την επαρκή χρηματοδότηση των υπολοίπων δημοσίων βιβλιοθηκών και τη στελέχωση των δημόσιων βιβλιοθηκών.

​

Σας ευχαριστώ πολύ.

​

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Σπυρίδων Λυκούδης): Ευχαριστούμε, κυρία συνάδελφε.

​

Κύριε Υπουργέ, έχετε τον λόγο για τρία λεπτά.

​

ΘΕΟΔΟΣΙΟΣ ΠΕΛΕΓΡΙΝΗΣ (Υφυπουργός Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων): Κυρία Βουλευτά, επιτρέψτε μου να πω ότι πέρα από τις δημόσιες βιβλιοθήκες υπάρχουν οι δημοτικές βιβλιοθήκες, υπάρχουν οι ακαδημαϊκές βιβλιοθήκες που εντάσσονται στα πανεπιστήμια, και υπάρχουν και οι σχολικές βιβλιοθήκες. Μέχρι τώρα αυτές οι διαφόρων κατηγοριών βιβλιοθήκες βρισκόταν σε μια πλήρη αταξία.

 

Σας θυμίζω ότι στα τέλη της δεκαετίας του ’90 δαπανήθηκαν δισεκατομμύρια για να οργανωθούν οι σχολικές βιβλιοθήκες, που εκ των προτέρων ήταν βέβαιο ότι θα αποτύχουν, διότι ούτε προσωπικό υπήρχε, έγιναν κάποιες συμβάσεις για έξι μήνες, αλλά έληξαν οι συμβάσεις και έπρεπε να αποσπούν εκπαιδευτικούς να κάνουν τη δουλειά αυτή. Όταν αποφασίστηκε ότι το σχολείο θα λειτουργεί έως το μεσημέρι, αυτό σήμαινε ότι από το μεσημέρι και μετά έπρεπε να κλείνουν αυτές οι σχολικές βιβλιοθήκες. Τα παιδιά πότε θα πήγαιναν στις βιβλιοθήκες; Θα εγκατέλειπαν τα μαθήματά τους για να πηγαίνουν; Ανάλογη ανοργανωσιά –επιτρέψτε μου τον αδόκιμο όρο- υπήρχε και για τις δημοτικές βιβλιοθήκες και για τις ακαδημαϊκές.

​

Αυτό το οποίο θέλουμε είναι να οργανωθεί ένα πολύ καλό δίκτυο των δημοσίων βιβλιοθηκών με άξονα την Εθνική Βιβλιοθήκη. Η Εθνική Βιβλιοθήκη δεν θα βρίσκεται πάνω από τις δημόσιες, θα είναι ο άξονας γύρω από τον οποίο θα κινούνται.

​

Προς τούτο ήδη έχουν προχωρήσει –και πρόκειται να γίνει η ένταξη και η χρηματοδότηση τον προσεχή Σεπτέμβριο- δύο μεγάλα έργα. Το ένα θα αφορά στην ψηφιακή βιβλιοθήκη, δηλαδή θα ψηφιοποιηθούν τα κείμενα. Και το δεύτερο θα αφορά στην ενιαία καταλογογράφηση, δηλαδή κάποιος ο οποίος βρίσκεται στη βιβλιοθήκη της Χίου, για παράδειγμα, να μπορεί από εκεί να πληροφορηθεί πού βρίσκεται το βιβλίο το οποίο αναζητεί, για να του έρθει.

​

Θα υπάρχει δηλαδή όλο αυτό το δίκτυο, το οποίο θα λειτουργεί σαν μία τεράστια βιβλιοθήκη, να το πω έτσι απλά. Εάν επιτύχουμε αυτό, τότε μοιραία και οι ακαδημαϊκές βιβλιοθήκες, για να μπορέσουν να δικαιολογήσουν την ύπαρξή τους, θα εναρμονιστούν προς αυτή τη λειτουργία, το ίδιο και οι δημοτικές κ.ο.κ.

​

Θα ήθελα να πω δυο λόγια για το τι θα γίνει από τη στιγμή που θα φύγει η Εθνική Βιβλιοθήκη από την Πανεπιστημίου για να πάει στην Καλλιθέα. Ήδη έχω έρθει σε συνεννόηση με τον αρχιτέκτονα καθηγητή κ. Λόη Παπαδόπουλο και επεξεργάζεται τη διενέργεια ενός διεθνούς διαγωνισμού για την αξιοποίηση του κτηρίου που υπάρχει στην Πανεπιστημίου. Διότι, όπως πολύ σωστά είπατε, οι βιβλιοθήκες δεν είναι αποθήκες βιβλίων απλώς, είναι ένας τόπος συνάντησης. Θα πρέπει να αξιοποιηθεί ο χώρος, ο τύπος, οι τεράστιοι χώροι που έχει μέσα η Εθνική Βιβλιοθήκη, παραμένοντας όμως βιβλιοθήκη κατ’ ουσίαν.

​

Έτσι ευελπιστούμε ότι μέσα στο κέντρο των Αθηνών θα υπάρχει ένας χώρος όπου θα είναι προσπελάσιμος για τον κάθε πολίτη. Διότι από τα τρία κτήρια της λεγόμενης «τριλογίας», στην Ακαδημία Αθηνών, το Πανεπιστήμιο Αθηνών και την Εθνική Βιβλιοθήκη, το μόνο προσβάσιμο κτήριο είναι η Εθνική Βιβλιοθήκη και αυτό οραματιζόμαστε να το κάνουμε πραγματικά ένα στολίδι στο κέντρο των Αθηνών.

​

Ευχαριστώ πολύ, κύριε Πρόεδρε.