Η εξασφάλιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία ως αντίληψη και εφαρμοσμένη Κοινωνική Πολιτική
3 Μαϊου 2018
Άρθρο για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία, της κ. Χρυσούλας Κατσαβριά - Σιωροπούλου, βουλευτή Καρδίτσας του ΣΥΡΙΖΑ.
Η εξασφάλιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία ως αντίληψη και εφαρμοσμένη Κοινωνική Πολιτική
Τα άτομα με αναπηρία αποτελούν ιστορικά την κοινωνική ομάδα που έχει υποστεί τις περισσότερες εκούσιες ή ακούσιες παραβιάσεις των ανθρώπινων δικαιωμάτων της από κάθε άλλη ομάδα πληθυσμού. Η πρόσβασή τους σε κοινωνικά αγαθά ήταν επί δεκαετίες δύσκολη ή και ανύπαρκτη. Για χρόνια ολόκληρα στην προσπάθειά τους για ισότιμη ένταξη αντιμετώπιζαν σοβαρή έλλειψη ίσων ευκαιριών στην εκπαίδευση, στην απασχόληση, στις νέες τεχνολογίες, στην υγεία και στις κοινωνικές υπηρεσίες, στον αθλητισμό και στην ψυχαγωγία, σε αγαθά και υπηρεσίες.
Είναι ασφαλώς γεγονός ότι, τόσο στην Ελλάδα όσο και διεθνώς, ο τρόπος προσέγγισης της αναπηρίας έχει αλλάξει θεαματικά. Από την οικτίρμονα αντιμετώπιση των ατόμων με αναπηρία ως ατόμων περιορισμένων δυνατοτήτων, έχουμε πλέον περάσει στην κατοχύρωση των δικαιωμάτων τους και στην οργανωμένη και επίμονη προσπάθεια για διασφάλιση με κάθε μέσο της πλήρους ένταξης των ατόμων με αναπηρία στην κοινωνία. Στην πραγματικότητα έχει διευρυνθεί η δυνατότητα των ατόμων με αναπηρία να ορίζουν τα ίδια τη ζωή τους. Παράλληλα, η πολιτεία έχει αναλάβει σε μεγάλο βαθμό τις ευθύνες της απέναντί τους, μέσω της άσκησης σοβαρής, υπεύθυνης και ουσιαστικά ανθρωπιστικής κοινωνικής πολιτικής.
Οι αγώνες του αναπηρικού κινήματος να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα των ατόμων με αναπηρία ως ζήτημα ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι, βεβαίως, ο βασικός παράγοντας που έχει οδηγήσει στην ευαισθητοποίηση της κοινωνίας, στην αλλαγή της παλιάς νοοτροπίας και στην κινητοποίηση της πολιτείας. Περίπου 1,5 εκατομμύριο Έλληνες και Ελληνίδες έχουν κάποιας μορφής μόνιμη ή προσωρινή αναπηρία αφού σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (2011) το ποσοστό του παγκόσμιου πληθυσμού με αναπηρία, υπολογίζεται σε 15%.
Τα τρία τελευταία χρόνια, με τον ΣΥΡΙΖΑ στην κυβέρνηση - και σε πολύ δύσκολες συνθήκες δημοσιονομικής προσαρμογής:
- Ψηφίστηκε ο νόμος 4331/2015 για την ανακούφιση των Α. με. Α. και την απλοποίηση της λειτουργίας των Κέντρων Πιστοποίησης Αναπηρίας (Κ.Ε.Π.Α.).
- Ελήφθησαν τα πρώτα επείγοντα μέτρα καταπολέμησης της ανθρωπιστικής κρίσης, που πλήττει κυρίως τους κοινωνικά ασθενέστερους, επομένως πρωτίστως τα άτομα με αναπηρία.
- Θεσπίστηκε το δικαίωμα της ελεύθερης πρόσβασης για όλους στις δημόσιες δομές υγείας.
- Στην Ειδική Εκπαίδευση καλύφθηκαν σε μεγάλο βαθμό τα τεράστια κενά που προϋπήρχαν τα προηγούμενα χρόνια και λειτούργησαν κανονικά τα Ειδικά Σχολεία από την έναρξη της σχολικής χρονιάς.
- Ανοίγουν σταδιακά τα 250 Κέντρα Κοινότητας σε όλη την Χώρα και συγκροτείται το νέο Πανελλαδικό Δίκτυο Κοινωνικής Προστασίας.
- Στον τομέα της εργασιακής απασχόλησης των αναπήρων, αλλά και των οικογενειών τους, με το νόμο 4440/2016 προβλέπεται ότι σε όλες τις θέσεις που προκηρύσσονται από το ΑΣΕΠ ποσοστό 15% των προσλήψεων αορίστου χρόνου στον δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα θα αφορούν σε άτομα με αναπηρία και μέλη των οικογενειών τους. Επιπλέον, χορηγείται αυξημένη μοριοδότηση στα άτομα με αναπηρία, γονείς/ συζύγους/ αδέρφια /τέκνα ατόμων με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις, σε θέσεις ορισμένου χρόνου του δημόσιου και ευρύτερου δημόσιου τομέα.
- Μειώθηκε ο ΦΠΑ στα αναπηρικά βοηθήματα.
Ωστόσο, η μεγάλη τομή στον τομέα της διασφάλισης των δικαιωμάτων των Α.με.Α. συντελέστηκε με την ψήφιση του νόμου 4488/2017, ο οποίος ενσωματώνει στο Ελληνικό Δίκαιο τη Διεθνή Σύμβαση του ΟΗΕ και το Προαιρετικό Πρωτόκολλο για τα Δικαιώματα των Α.με.Α., που προβλέπει μεταξύ άλλων:
-
Σχεδιασμό ενιαίας αρχής διαχείρισης και απονομής των προνομιακών επιδομάτων.
-
Ένταξη της διάστασης της αναπηρίας στις δημόσιες πολιτικές.
-
Διασφάλιση της ισότιμης πρόσβασης των αναπήρων στο φυσικό, δομημένο και ηλεκτρονικό περιβάλλον.
-
Ισότιμη πρόσβαση όλων στα προγράμματα σπουδών των ΑΕΙ και των ΤΕΙ.
-
Υποχρέωση των δημοσίων και των ιδιωτικών ΜΜΕ να σέβονται την αρχή της μη διάκρισης.
-
Διασφάλιση της βασικής παροχής πληροφόρησης στους αναπήρους κατά τις συναλλαγές τους με τους φορείς του Δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα, με προσβάσιμους για τα άτομα αυτά τρόπους.
-
Αναγνώριση της νοηματικής γλώσσας για τους κωφούς και βαρήκοους ως επίσημης γλώσσας του Ελληνικού κράτους και της ελληνικής γραφής Braille ως µορφής επικοινωνίας των τυφλών Ελλήνων πολιτών.
Υπενθυμίζεται επίσης ότι:
-
Ο Υπουργός Επικρατείας έχει επιφορτισθεί µε την κεντρική ευθύνη συντονισµού όλων των συναρµόδιων φορέων, προκειμένου να διευκολύνονται οι σχετικές δράσεις σε διαφορετικούς τοµείς και διαφορετικά επίπεδα κατά τη χάραξη και την παρακολούθηση των δηµόσιων πολιτικών για την προστασία και την προαγωγή των δικαιωμάτων των Ατόµων µε Αναπηρίες.
-
Η Γενική Γραμματεία Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Υπουργείου Δικαιοσύνης έχει οριστεί ως Κεντρικό Σημείο Αναφοράς για την παρακολούθηση εφαρμογής της Σύμβασης. Παράλληλα, δημιουργείται δίκτυο σημείων αναφοράς σε κάθε Υπουργείο, Περιφέρεια, Δήμο, για την υλοποίηση της Σύμβασης, και
-
Έχει ανατεθεί στον Συνήγορο του Πολίτη το Πλαίσιο για την προώθηση, την προστασία και την παρακολούθηση της εφαρμογής της Σύµβασης.
Το δικαίωμα των Α.με.Α. και των οικογενειών τους στη ζωή, την υγεία, την αξιοπρέπεια και την κοινωνική προστασία είναι για μας, για τον ΣΥΡΙΖΑ, απαράγραπτο και αδιαπραγμάτευτο.
Η κεντρική μας επιλογή διέπεται από τη θεμελιώδη αντίληψη ότι η αναπηρία αποτελεί μέρος της ανθρώπινης ποικιλομορφίας και δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα για την προσωπική, επαγγελματική και κοινωνική ανάπτυξη και δράση του ατόμου που τη φέρει. Ως εκ τούτου, η εξασφάλιση των ανθρώπινων δικαιωμάτων των αναπήρων είναι στοιχειώδης κοινωνική και πολιτική υποχρέωσή μας.
Σε αυτό το πλαίσιο, η Επιτροπή Νεολαίας του Πανελληνίου Συνδέσμου Τυφλών, ο Σύλλογος Τριτέκνων Οικογενειών του Νομού Καρδίτσας και οι συντελεστές του κοινωνικοπολιτικού portal «meallamatia.gr» διοργάνωσαν στις 28 Απριλίου στην Καρδίτσα, δείπνο στο Σκοτάδι για 11η φορά (και πρώτη στη Θεσσαλία) την βιωματική και πρωτότυπη εκδήλωση κοινωνικής ευαισθητοποίησης, υπό το συντονισμό του Επικεφαλής της Νεολαίας του Πανελληνίου Συνδέσμου Τυφλών Βαγγέλη Αυγουλά με τίτλο «Κλείσε για λίγο τα μάτια και… δες τον κόσμο». Μια βιωματική εκδήλωση η οποία ευαισθητοποίησε στο μέγιστο την κοινωνία της Καρδίτσας και τα έσοδα της οποίας διατέθηκαν για την κάλυψη των βασικών αναγκών άπορων κατοίκων με αναπηρία στην Καρδίτσα.
Από τον Δεκέμβρη 2017 το blog «Με άλλα μάτια» αποτελεί μια δυναμική ιστοσελίδα που λειτουργεί ως χώρος ενημέρωσης σχετικά και γύρω από το αναπηρικό κίνημα. Μια ιστοσελίδα που λειτουργεί και απευθύνεται στους ανθρώπους με αναπηρία, τις οικογένειες τους, τους ανθρώπους που εργάζονται στο χώρο, τους εθελοντές καθώς και το γενικό κοινό που ενδιαφέρεται, στηρίζει και θέλει να μάθει περισσότερα γύρω από το θέμα αυτό και άλλα, σχετικά θέματα όπως λ.χ. θέματα υγείας, ειδικής εκπαίδευσης, νέων τεχνολογιών κ.α.. Σκοπός της ιστοσελίδας είναι να αποτελέσει έναν ιστότοπο ενημέρωσης, πληροφόρησης και επικοινωνίας για τα ΑμεΑ στην Ελλάδα, τις οικογένειες τους, τους εργαζόμενους στον χώρο της αναπηρίας, τους εκπαιδευτικούς ειδικής αγωγής, τους εθελοντές, τους φοιτητές αλλά και για κάθε ενεργό πολίτη και ενδιαφερόμενο. Ένα site που χρειάζεται συμπαράσταση και βοήθεια γιατί οι απαιτήσεις του πολυθεματικού ιστοτόπου αυξάνονται ραγδαία.