Ελληνίδα αγρότισσα: μια ιστορία προσφοράς και ευθύνης
15 Οκτωβρίου 2018
Άρθρο για την Ελληνίδα αγρότισσα, της κ. Χρυσούλας Κατσαβριά - Σιωροπούλου, βουλευτή Καρδίτσας του ΣΥΡΙΖΑ.
Ελληνίδα αγρότισσα: μια ιστορία προσφοράς και ευθύνης
Η παγκόσμια ημέρα της γυναίκας αγρότισσας έρχεται κάθε χρόνο σαν διαρκής υπενθύμιση της συμβολής της στην οικονομική και κοινωνική ζωή της υπαίθρου, στη διατήρηση της τοπικής πολιτιστικής κληρονομιάς, στην ενδυνάμωση του θεσμού της οικογένειας.
Η γυναίκα τροφός ως η πιο ισχυρή εικόνα της γυναίκας διαχρονικά, προβάλλεται εμφαντικά στο πρόσωπο των γυναικών που καλλιεργούν τη γη, παράγουν τρόφιμα και γεωργικά αγαθά για τις οικογένειές τους, την κοινότητα και έξω από αυτήν. Το στερεότυπο της γυναίκας τροφού είναι από τα ισχυρότερα που άντεξαν στο χρόνο και μεταφέρεται σχεδόν χαραγμένο στο DNA λαών και πολιτισμών. Έτσι παραδοσιακά η εμπλοκή της γυναίκας στην αγροτική παραγωγική διαδικασία αντιμετωπίστηκε ως προέκταση των οικογενειακών της καθηκόντων.
Για χρόνια ήταν η άμισθη εργάτρια της γης, γιατί τα χωράφια ήταν «αντρική δουλειά». Κι ας δούλευε σαν άντρας και ακόμη σκληρότερα – κάποιοι θα θυμάστε σκηνές με τον άντρα στο γάιδαρο και τη γυναίκα να ακολουθεί με ένα φόρτωμα ξύλα στην πλάτη, πεζή μετά το σκάλισμα ή άλλη γεωργική εργασία. Και στο σπίτι συνέχιζε αγόγγυστα με τις άλλες δουλειές…ένας άνθρωπος, πολλοί ρόλοι…όπως συμβαίνει γενικότερα με τις γυναίκες, αγρότισσες και μη.
Για χρόνια υπέμενε ως ανασφάλιστη γερόντισσα – ακόμα θυμάμαι τη χαρά της γιαγιάς μου όταν επιτέλους πήρε σύνταξη. Δικαίωση. Τώρα είχε τα δικά της λεφτά…αν και πολλές φορές και αυτά της τα έπαιρνε πάλι πίσω ο παππούς ή ο γιός… «οι γυναίκες δε διαχειρίζονται χρήματα»…και όμως κάθε φορά που ερχόταν ο ταχυδρόμος τον περίμενε με αγωνία. Όχι για τα χρήματα, αυτά δε θα τα ‘βλεπε για πολύ… ήταν γιατί ένιωθε - και ας μην το καταλάβαινε ακριβώς - ότι κέρδιζε ένα κομμάτι αξιοπρέπειας που της ανήκε.
Σήμερα η εικόνα είναι πολύ διαφορετική. Τα τελευταία 30 χρόνια η Ελληνίδα αγρότισσα σταδιακά ανέκτησε τη θέση της. Αναγνωρίστηκε ο ρόλος και η εργασία της από την κοινωνία και την πολιτεία. Ανέλαβε πρωτοβουλίες σε όλα τα στάδια της παραγωγής, πρωτοστάτησε σε νέες καλλιέργειες, οργάνωσε συνεταιρισμούς. Ακόμη όμως βιώνει περιορισμούς στη ισότιμη συμμετοχή της σε προγράμματα, στην πρόσβασή της σε χρηματοδοτικά εργαλεία, στην εκπαίδευση και την επιμόρφωση.
Σε ένα βαθμό η μηχανοποίηση της παραγωγής, ανακούφισε τις γυναίκες που απαλλάχτηκαν από δυσβάστακτες αγροτικές εργασίες αλλά εκτόπισε σε ένα βαθμό τη γυναικεία συμμετοχή.
Το όραμά μας για μια σύγχρονη και ανταγωνιστική Ελλάδα, για μια δίκαιη και βιώσιμη ανάπτυξη, προϋποθέτει την ενεργό γυναικεία συμμετοχή. Η ανθεκτικότητα των γυναικών, η δημιουργικότητα και η αστείρευτη διάθεσή τους για προσφορά, είναι εκείνα τα χαρακτηριστικά του φύλλου τους, που χρειαζόμαστε και πρέπει να αξιοποιήσουμε.
Η Ελλάδα διαθέτει ένα σημαντικό γυναικείο πληθυσμό, ιδιαίτερα μορφωμένο και ευαισθητοποιημένο στις σύγχρονες προκλήσεις. Η Ελληνίδα έχει κάθε λόγο να διεκδικεί την αναβαθμισμένη θέση της στην αγροτική διαδικασία είτε μιλάμε για γεωργική παραγωγή, κτηνοτροφία ή αλιεία. Η μόρφωση, η ροπή της στην καινοτομία και η εμπειρία της, είναι ικανά εργαλεία για να πετύχει ως επαγγελματίας και να ξεχωρίσει σε όλα τα στάδια της παραγωγής.
Για να βοηθήσουμε τις γυναίκες και κυρίως τις νέες να ενταχθούν πιο εύκολα στο αγροτικό επάγγελμα δίνουμε έμφαση στην εφαρμογή της ευφυούς γεωργίας που θα μειώσει το χάσμα μεταξύ των φύλων, καθιστώντας τις γεωργικές δραστηριότητες ευκολότερες για τις γυναίκες.
Αν δώσουμε ίσες ευκαιρίες στις γυναίκες αγρότισσες να δραστηριοποιηθούν, αναμένεται 22% αύξηση της παραγωγής και μείωση του υποσιτισμού κατά 150εκ. παγκοσμίως.
Είναι βέβαιο ότι η αναβάθμιση του αγροτικού τομέα θα έρθει και μέσω της εκπαίδευσης των νέων γενεών στην καινοτομία. Όσοι δουλεύουν στον αγροτικό τομέα θα πρέπει να είναι σε θέση να μεταδίδουν την καινοτομία και από ιδέα να την κάνουν πράξη. Στην κατεύθυνση αυτή κινείται και η λογική της κατάρτισης των τμημάτων στο Νέο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας με την παράλληλη ίδρυση Ινστιτούτων και ΚΕΕ. Θέλουμε αγρότισσες και αγρότες που να επιλέγουν αυτό το επάγγελμα όχι γιατί ήταν το επάγγελμα των γονιών τους ή γιατί δεν κατάφεραν να σπουδάσουν μια επιστήμη αλλά γιατί τους αρέσει και μπορούν να το ασκούν επιτυχημένα.
Η πρωτογενής παραγωγή είναι επιστήμη και μάλιστα επιστήμη με μέλλον. Απευθύνεται σε όλους, γυναίκες και άνδρες. Δε γνωρίζει ταμπού και προκαταλήψεις. Οι νέες και οι νέοι έχουν σοβαρούς λόγους να επενδύσουν το δικό τους αύριο στη γεωργία, την κτηνοτροφία και άλλους τομείς. Οι γυναίκες μπορούν να βάλουν τη δική τους σφραγίδα στην οικονομία μας και να προσφέρουν στον πλανήτη καλλίτερη τροφή και ανταγωνιστικά προϊόντα.