Χρυσούλα Κατσαβριά - Σιωροπούλου
πρ. Βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Ν. Καρδίτσας
Γνωριμία με τους Δήμους της Περιφερειακής Ενότητας Καρδίτσας
Τελευταία Νέα
Ο Δήμος Καρδίτσας ανήκει στη περιφέρεια Θεσσαλίας με έδρα την Καρδίτσα. Η συνολική έκταση του Δήμου είναι 647,387 χλμ2 και ο πληθυσμός του ανέρχεται σε 56.747 μόνιμους κάτοικους σύμφωνα με την απογραφή του 2011.
Η σημερινή μορφή του Δήμου προέκυψε, με το Πρόγραμμα Καλλικράτης, από την επέκταση του αρχικού Δήμου Καρδίτσας με τη συγχώνευση σε αυτόν των προ υπαρχόντων δήμων Ιτάμου, Καλλιφώνου, Κάμπου και Μητρόπολης.
Η Καρδίτσα είναι η τέταρτη κατά σειρά πόλη της Θεσσαλίας και αποτελεί το εμπορικό, διοικητικό, οικονομικό και πολιτιστικό κέντρο του νομού. Η ίδρυσή της τοποθετείται στην ύστερη βυζαντινή εποχή, αφού το τοπωνύμιο δεν είναι τουρκικό και επομένως προϋπήρχε της τουρκικής εισβολής στη δυτική Θεσσαλία το 1393. Ως οικισμός αρχικά ήταν μικρός και δεν παρουσίαζε κάτι το ιδιαίτερο, για αυτό και αρκετοί περιηγητές απέφευγαν να την επισκεφτούν. Με την ενσωμάτωση της Θεσσαλίας στη Ελλάδα το 1881 και τη φυγή των τούρκων, εγκαταστάθηκαν στη πόλη Αγραφιώτες, Ηπειρώτες, Βλάχοι και Στερεοελλαδίτες. Τα επόμενα 20 χρόνια η πόλη υπερδιπλασιάστηκε και οι εμπορικές δραστηριότητες αυξήθηκαν.
Ο νέος αιώνας (20ος) βρήκε μια πόλη ανήσυχη, με νέους επιστήμονες, επαγγελματίες και αγρότες να έχουν αποδυθεί σε σκληρούς αγώνες για τη δρομολόγηση νέας πορείας στην οικονομική, κοινωνική και πνευματική ζωή της πόλης. Μετά και από τη λύση του ιδιοκτησιακού καθεστώτος της γης (απαλλοτρίωση τσιφλικιών) ο τόπος μπήκε σε πορεία οριστικής και αδιάλειπτης ανάπτυξης.
Δειλά στην αρχή, με αυξανόμενο ρυθμό στη συνέχεια, άρχισαν να εμφανίζονται μαζί με τις πρώτες εφημερίδες και οι άνθρωποι των γραμμάτων και των τεχνών. Οι δημοσιογράφοι Απόστολος Σαμαρόπουλος και Ιωάννης Μαρινόπουλος, οι λογοτέχνες δικηγόροι Γιάννης και Ξενοφών Ζογλοπίτης, ο ιστορικός και εκπαιδευτικός Χρήστος Καλοκαιρινός, ο ζωγράφος Γιώργος Βαλταδώρος, ο Λάμπρος Καταφυγιώτης, ο Δημήτριος Μπούσδρας, ο Πάνος Κουκορίκος κ.ά.
Ως αδύναμο σημείο της θα μπορούσε να χαρακτηριστεί η έλλειψη επαρκούς ιστοριογραφίας. Οι πόλεμοι, οι θεομηνίες και η απαιδευσία μεγάλου μέρους του πληθυσμού κατά το παρελθόν είχαν ως αποτέλεσμα την καταστροφή πολύτιμων αρχείων και την εξαφάνιση ανεκτίμητων ιστορικών ντοκουμέντων. Τα ολίγα εναπομείναντα στοιχεία είναι διάσπαρτα σε διάφορες βιβλιοθήκες και άλλα ευρίσκονται στην κατοχή συλλεκτών ή και ανύποπτων πολιτών. Τα στοιχεία αυτά, με πολλή υπομονή, μόχθο και προσωπικές θυσίες προσπαθούν να συγκεντρώσουν ευάριθμοι ερευνητές, μέλη - οι περισσότεροι - της Εταιρείας Καρδιτσιώτικων Μελετών και να συνθέσουν, βήμα προς βήμα, την ιστορία της πόλης μας.
Σήμερα, 114 χρόνια μετά την απελευθέρωση, η Καρδίτσα μπορεί να κάμει έναν αξιοπρεπή απολογισμό. Η πόλη παρουσιάζει εμφανή οικονομική πρόοδο, άνθηση στα γράμματα και τις τέχνες, με εξαίρετη προοπτική για το μέλλον. Ο επισκέπτης θα αντικρύσει μια σύγχρονη πόλη, με μεγάλη κίνηση, με ευγενικούς κατοίκους, καλό ρυμοτομικό σχέδιο, ωραία κτήρια, πολλά καταστήματα, επαρκείς αθλητικούς χώρους αλλά και πλατείες όπου νέοι και ηλικιωμένοι συχνάζουν καθημερινά.
Δήμος: Καρδίτσας
Έδρα: Καρδίτσα
Έκταση: 647,387 τ.χλμ
Πληθυσμός: 56.747 (απογραφή 2011)
Ιστοσελίδα: http://www.karditsa-city.gr
Δήμος: Αργιθέας
Έδρα: Ανθηρό
Έκταση: 372,837 τ.χλμ
Πληθυσμός: 3.450 (απογραφή 2011)
Ιστοσελίδα: http://www.dimosargitheas.gr/el/
Ο Δήμος Αργιθέας ανήκει στη περιφέρεια Θεσσαλίας με έδρα το Ανθηρό. Η συνολική έκταση του Δήμου είναι 372,837 χλμ2 και ο πληθυσμός του ανέρχεται σε 3.450 μόνιμους κάτοικους σύμφωνα με την απογραφή του 2011.
Η σημερινή μορφή του Δήμου προέκυψε με το Πρόγραμμα Καλλικράτης, από την επέκταση του αρχικού Δήμου Αργιθέας, μέσω της συγχώνευσης σε αυτόν των προ υπαρχόντων δήμου Αχελώου και της κοινότητας Αθαμανών.
Η περιοχή της Αργιθέας βρίσκεται στο κέντρο της ηπειρωτικής Ελλάδας και στο τμήμα εκείνο των θεσσαλικών Αγράφων που περικλείεται μεταξύ των νομών Καρδίτσας, Τρικάλων, Άρτας και Ευρυτανίας.
Το βουνό και η πέτρα είναι τα κυρίαρχα στοιχεία της περιοχής. Ολόκληρη η Αργιθέα σκεπάζεται από έλατα, οξυές, καστανιές, κέδρους, βελανιδιές και πουρνάρια.
Τα χωριά απλώνονται σε αμφιθεατρικό συνήθως σχηματισμό στις πλαγιές των βουνών. Η πρόσβαση σε αυτά στο μεγαλύτερο μέρος της είναι εύκολη, ενώ δεν λείπουν και οι περιπτώσεις που η διαδρομή δυσκολεύει, καθώς οι δρόμοι είναι συνήθως χωματόδρομοι. Έντονες είναι εδώ οι ιστορικές μνήμες της περιοχής, καθώς στην αρχαιότητα κατοικούσαν οι Αθαμάνες, απόγονοι του Αθαμάνα, βασιλιά της Βοιωτίας. Πολλά και αξιόλογα είναι τα μνημεία της βυζαντινής και μεταβυζαντινής περιόδου.
Η Αργιθέα ανήκει στα Άγραφα και απελευθερώθηκε μαζί με την υπόλοιπη Θεσσαλία το 1881 από τους Τούρκους και έγινε Δήμος (ένας από τους 12 των Αγράφων) μέχρι το 1912 που διαλύθηκε ο Δήμος και τα χωριά σχημάτισαν ξεχωριστές κοινότητες.
Δήμος: Λίμνης Πλαστήρα
Έδρα: Μορφοβούνι
Έκταση: 23,200 τ.χλμ
Πληθυσμός: 4.635 (απογραφή 2011)
Ιστοσελίδα: http://www.plastiras-ota.gr/el
Ο Δήμος Λίμνης Πλαστήρα ανήκει στη περιφέρεια Θεσσαλίας με πληθυσμό 4.635 μόνιμους κάτοικους σύμφωνα με την απογραφή του 2011. Ο δήμος αποτελείται αποκλειστικά από χωριά. Το μεγαλύτερο από αυτά, το Μορφοβούνι (γενέτειρα του Νικολάου Πλαστήρα), το οποίο έχει οριστεί ως έδρα του.
Ο Δήμος Λίμνης Πλαστήρα βρίσκεται στο Δ - ΝΔ τμήμα του Νομού και η έκτασή του καλύπτει τη περιοχή που οριοθετείται περιμετρικά της λίμνης Ν. Πλαστήρα και προήλθε από τη συνένωση των παλαιών Δήμων Πλαστήρα και Νεβρόπολης Αγράφων που αποτελούν τις δύο Δημοτικές του Ενότητες.
Συνορεύει βόρεια με το Δήμο Μουζακίου, δυτικά με το Δήμο Αργιθέας, ανατολικά και νοτιοανατολικά με το Δήμο Καρδίτσας. Η έδρα του Δήμου βρίσκεται 23 χλμ δυτικά της Καρδίτσας. Στο Δήμο Πλαστήρα το υψόμετρο κυμαίνεται από 200 - 1400 μέτρα και χαρακτηρίζεται ως ορεινός.
Η καλλιέργεια αμπελιών, οπωροκηπευτικών και η κτηνοτροφία, αποτελούν τις κύριες ασχολίες των κατοίκων ενώ ο δευτερογενής τομέας είναι αρκετά περιορισμένος.
Η συνεχιζόμενη τουριστική ανάπτυξη της ευρύτερης περιοχής της Λ. Πλαστήρα, η δημιουργία ξενοδοχείων, ξενώνων, τουριστικών εγκαταστάσεων εστίασης και αναψυχής σε όλα σχεδόν τα Δημοτικά Διαμερίσματα συμβάλλουν σημαντικά στην αύξηση της απασχόλησης και την ανάπτυξη του τριτογενή τομέα.
Η λίμνη Ν. Πλαστήρα ως έργο φέρει τη σφραγίδα του Νικολάου Πλαστήρα, ο οποίος από τη στιγμή της σύλληψης της ιδέας μέχρι το θάνατό του, υποστήριζε και προώθησε με φανατισμό την κατασκευή του.
Αυτό το αναμφισβήτητα μεγάλο έργο, με τις μοναδικές για τις γύρω περιοχές ωφέλειες, έμελλε να στιγματίσει για πάντα τον τόπο και το τοπίο. Από τις σπάνιες περιπτώσεις που μια ανθρώπινη παρέμβαση συνεργεί στη δημιουργία ενός απαράμιλλης ομορφιάς φυσικού περιβάλλοντος, που φυσικά καθιέρωσε τη λίμνη ως έναν από τους πλέον διάσημους τουριστικούς προορισμούς. Χιονισμένη ή καταπράσινη, φθινοπωρινή ή δροσιστική, μοιάζει «άλλη» κάθε εποχή, κάθε στιγμή της μέρας, χαρίζοντάς σπάνιες εικόνες, άλλα τοπία, άλλα χρώματα, άλλες ομορφιές.
Η λίμνη Πλαστήρα αποτελεί το πλέον πετυχημένο παράδειγμα παρέμβασης του ανθρώπου στη φύση. Η αρμονία και η ομορφιά του τοπίου δίνει την αίσθηση ότι η λίμνη είναι φυσική, και μόνο όταν φθάνει κανείς στο φράγμα καταλαβαίνει ότι είναι αποτέλεσμα τεχνικού έργου.
Οι περισσότερες υποδομές συγκεντρώνονται στις δυτικές όχθες της λίμνης. Εδώ συναντά κανείς αρκετά καφέ και εστιατόρια με εκπληκτικές γαστρονομικές απολαύσεις, ξενώνες και ξενοδοχεία για κάθε βαλάντιο, σκαρφαλωμένα στις πλαγιές πλάι στις όχθες, να προσφέρουν πανοραμική θέα στη λίμνη. Χώροι συχνά εντυπωσιακοί, γεμάτοι ζεστασιά και άλλοτε με μια πολυτελή ατμόσφαιρα που συνθέτουν μπαρόκ επιρροές. Τοξοβολία πλάι στις ακτές, βαρκάδα, κανό, ιππασία, ποδηλασία, ορεινές διαδρομές, ποδήλατο λίμνης θα βρει κανείς ώστε να αξιοποιήσει το χρόνο δημιουργικά και ευχάριστα.
Δήμος: Μουζακίου
Έδρα: Μουζάκι
Έκταση: 313,866 τ.χλμ
Πληθυσμός: 13.122 (απογραφή 2011)
Ιστοσελίδα: http://www.mouzaki.gr/
Ο Δήμος Μουζακίου ανήκει στη περιφέρεια Θεσσαλίας με έδρα το Μουζάκι και ιστορική πρωτεύουσα, το Μαυρομάτι, ως γενέτειρα του καπετάνιου και στρατηγού της Επανάστασης του 1821, Γεώργιο Καραϊσκάκη. Η συνολική έκταση του Δήμου είναι 647,387 χλμ2 και ο πληθυσμός του 13.122 μόνιμοι κάτοικοι με βάση την απογραφή του 2011.
Η σημερινή μορφή του Δήμου προέκυψε με το Πρόγραμμα Καλλικράτης και προήλθε από τη συνένωση των τριών Καποδιαστριακών Δήμων Μουζακίου, Ιθώμης και Παμίσου.
Η μεγαλύτερη έκταση του Δήμου Μουζακίου είναι πεδινή αλλά μερικά Τοπικά Διαμερίσματα βρίσκονται στον ορεινό όγκο της Πίνδου.
Στο δήμο υπάρχουν χωριά που συναρπάσουν κάθε επισκέπτη, «πνιγμένα» στο πράσινο, όπως η Βατσουνιά, το Πευκόφυτο, η Κρυοπηγή, το Ανθοχώρι, ηΑμυγδαλή , η Πορτή και το Ελληνόκαστρο, με μακραίωνη ιστορία και μνημεία, όπως η Δρακότρυπα με το περίφημο μοναστήρι της Αγ. Τριάδας και η υψιτενής Οξυά.
Πρόκληση και η φύση, στην οποία το ορμητικό υγρό στοιχείο - ποτάμια, πήγες, καταρράκτες -συνυπάρχει αρμονικά με την ημεράδα του κάμπου και των χαμηλών λόφων. Ο πιο σημαντικός ποταμός της περιοχής είναι ο Πάμισος ή Μπλιούρης, ο οποίος πηγάζει από την περιοχή της κορυφής Καραβούλας στη Ν. Πίνδο, διαρρέει τη δυτική πεδιάδα της Θεσσαλίας, ενισχύεται από μικρότερα υδάτινα ρεύματα και συμβάλλει στον Πηνειό, πριν ο τελευταίος μπει στο Στενό Ζάρκου - Τίτανου. Έχει μήκος 25 χλμ.
Τα βουνά της περιοχής, τα Άγραφα, αποτελούν τη νότια προέκταση της Πίνδου. Την περιοχή των Αγράφων καλύπτουν ελατοδάση και πευκοδάση. Η ψηλότερη κορυφή των Αγράφων, Καράβα ή Σχιζοκάραβο (υψ. 2184 μ.) βρίσκεται στα νότια σύνορα του Δήμου Μουζακίου, ενώ στην ίδια περιοχή είναι και η κορυφή Καζάρμα ή Ζυγουρολίβαδο (υψ. 1971 μ.).
Δήμος: Παλαμά
Έδρα: Παλαμάς
Έκταση: 382,722 τ.χλμ
Πληθυσμός: 16.726 (απογραφή 2011)
Ιστοσελίδα: http://palamas.gr/
Ο Δήμος Παλαμά ανήκει στη περιφέρεια Θεσσαλίας με έδρα τον Παλαμά. Η συνολική έκταση του Δήμου είναι 382.722 χλμ2 και ο πληθυσμός του είναι 16.726 μόνιμοι κάτοικοι με βάση την απογραφή του 2011.
Η σημερινή μορφή του δήμου προέκυψε, με το Πρόγραμμα Καλλικράτης, από την επέκταση του αρχικού δήμου Παλαμά με την συγχώνευση σε αυτόν των προϋπαρχόντων δήμων Σελλάνων και Φύλλου.
Ο Δήμος Παλαμά βρίσκεται στο βορειοανατολικό τμήμα της περιφερειακής ενότητας Καρδίτσας και συνορεύει βόρεια με την περιφερειακή ενότητα Τρικάλων, Δυτικά με τους Δήμους Μουζακίου και Καρδίτσας, ανατολικά με την περιφερειακή ενότητα Λάρισας, και Νότια με το Δήμο Σοφάδων και Καρδίτσας. Η διοικητική έδρα του Δήμου απέχει 20 χιλιόμετρα από την Καρδίτσα, 41,7 χιλιόμετρα από τα Τρίκαλα και 45,1 από τη Λάρισα. Σύμφωνα με την χωροταξική οργάνωση της περιφέρειας υπάρχει στόχος να δημιουργηθούν δύο ζώνες ανάπτυξης με αντίστοιχες ζώνες ημερησίων μετακινήσεων, την Ανατολική με κύριους πόλους Λάρισα και Βόλο και το τη Δυτική με κύριους πόλους Καρδίτσα και Τρίκαλα. Σημαντικό ρόλο αναμένεται να αναλάβουν ο Παλαμάς και η Φαρκαδώνα που είναι χωροθετημένα στους άξονες σύνδεσης των δύο ζωνών.
Ο δήμος Παλαμά είναι στο μεγαλύτερο ποσοστό του πεδινός με λίγες ορεινές και ημιορεινές περιοχές, όπως ένα μικρό τμήμα στο ΒΑ άκρο. Συγκεκριμένα, υπάρχουν στη περιοχή της τοπικής κοινότητας Βλοχού οι λόφοι Αστέριο (313 μ.) και Μακρυβούνι (350 μ.), στην περιοχή της τοπικής κοινότητας Αγίου Δημητρίου ο λόφος Λυκόρεμα (430μ.) και στην τοπική κοινότητα Μεταμόρφωσης το Κάστρο (329 μ.). Το μέσο υψόμετρο της περιοχής είναι 113 μέτρα.
Το υδρογραφικό δίκτυο της περιοχής χαρακτηρίζεται ως αρκετά πλούσιο. Την περιοχή διασχίζουν τα ποτάμια Ονόχωνος, Καλέντζης, Ενιπέας και Φαρσαλίτης καθώς και πολλοί χείμαρροι. Όλοι οι ποταμοί καταλήγουν στο Πηνειό ποταμό που είναι ο αποδέκτης όλων των ποταμών και χειμάρρων πού πηγάζουν από την ορεινή Θεσσαλία. Εκτός του Πηνειού, διατρέχουν οι ποταμοί «Μέγας» και «Βουβουλίνα».Ο ποταμός Πάμισος εξετράπει για λόγους αντιπλημμυρικούς σε άλλη πορεία, το 1952.
Σε γενικές γραμμές το κλίμα χαρακτηρίζεται ηπειρωτικό. Ο χειμώνας είναι συνήθως βαρύς και υγρός, με φαινόμενα αυξημένης υγρασίας και παγωνιάς ενώ το καλοκαίρι είναι θερμό και ξηρό, με θερμοκρασίες που πολλές φορές ξεπερνούν τους 40ο Κελσίου. Επίσης, στη διάρκεια του χειμώνα έως νωρίς την άνοιξη σημειώνονται χιονοπτώσεις.
Δήμος: Σοφάδων
Έδρα: Σοφάδες
Έκταση: 720,722 τ.χλμ
Πληθυσμός: 18.864 (απογραφή 2011)
Ιστοσελίδα: http://sofades.gr/
Ο Δήμος Σοφάδων ανήκει στη περιφέρεια Θεσσαλίας με έδρα τους Σοφάδες. Η συνολική έκταση του Δήμου είναι 720,722 τ.χλμ και ο πληθυσμός του 18.864 κάτοικοι, βάσει της Απογραφής του 2011 (23.043 κάτοικοι σύμφωνα με την Απογραφή του 2001).
Η σημερινή μορφή του δήμου προέκυψε, με το Πρόγραμμα Καλλικράτης, από την επέκταση του αρχικού δήμου Σοφάδων με την συγχώνευση σε αυτόν των προ υπαρχόντων δήμων Άρνης, Μενελαϊδας, Ρεντίνας και Ταμασίου.
Η περιοχή των Σοφάδων κατοικείται από τους προϊστορικούς χρόνους. Οι πρώτοι γνωστοί κάτοικοι είναι οι Πελασγοί (Προέλληνες), στους οποίους πιθανά ανάγεται και η λατρεία της Ιτώνιας Αθηνάς. Η προϊστορική Άρνη υπήρξε, σύμφωνα με τον Όμηρο και τον Παυσανία, η κοιτίδα των Αιολέων. Η μεγαλύτερη γιορταστική εκδήλωση στο Θεσσαλικό χώρο, τα Κουάρια, προς τιμή του θεού Απόλλωνα πιθανολογείται ότι διεξαγόταν στην παραποτάμια περιοχή της κοινότητας Μασχολουρίου
Το όνομα των Σοφάδων ετυμολογικά δεν έχει ξεκαθαριστεί. Η επικρατέστερη άποψη, με την οποία και η τοπική προφορική παράδοση συμφωνεί, είναι ότι προέρχεται από τους ομώνυμους «Σοφάδες» (χωμάτινα, υπερυψωμένα στις αυλές των σπιτιών τετράπλευρα σαν εξέδρες).
Ο δήμος συγκεντρώνει ένα σημαντικό αριθμό μνημείων τα οποία συμβάλουν στην τουριστική ανάπτυξη της περιοχής, όπως η ανακαινισμένη (1953) γέφυρα του Μοσχολουρίου στον ποταμό Ονώχονο, που είναι πιθανό να κατασκευάστηκε επί Σαρακηνών (10 μ.Χ. αι.). Το αρχαίο ιερό της Ιτωνίας Αθηνάς στο ΔΔ Φίλιας που ανακαλύφθηκε κατά τη διάρκεια της δεκαετίας 1960-1970 με άφθονα πλουσιότατα ευρήματα. Το ιερό ιδρύθηκε στα μυκηναϊκά χρόνια (1580-1100 πΧ) και ήκμασε στα υστερογεωμετρικά χρόνια. Ο αρχαιολογικός χώρος στο Δασοχώρι όπου γίνονται ανασκαφές και έχουν ανακαλυφθεί χρυσά νομίσματα. Ο νεολιθικός οικισμός στην ευρύτερη περιοχή του Αγ. Βησσάριου.
Τέλος σε μία κατάφυτη χαράδρα των Αγράφων βρίσκονται τα περίφημα Λουτρά Σμοκόβου, γνωστά σε όλη την Ελλάδα και το Εξωτερικό για τις θεραπευτικές τους ιδιότητες. Αποτελούν ένα πολύ ευχάριστο καταφύγιο και τόπο διαμονής, ιδιαίτερα κατά τους ζεστούς μήνες τους καλοκαιριού.